Czy firma ubezpieczeniowa musi płacić jak za części oryginalne?

Czy firma ubezpieczeniowa musi płacić jak za części oryginalne?
Fot. Adobe Stock. Data dodania: 20 września 2022

Czy firma ubezpieczeniowa musi wypłacić właścicielowi auta uszkodzonego w wypadku drogowym odszkodowanie wyliczone według cen części oryginalnych, czy może je wyliczyć według cen części nieoryginalnych - na to pytanie ma odpowiedzieć Sąd Najwyższy.

O rozstrzygnięcie tej wątpliwości w powiększonym składzie siedmiu sędziów SN zwrócił się do Sądu Najwyższego (SN) rzecznik ubezpieczonych. Skłoniły go do tego skargi poszkodowanych w wypadkach, którym firmy ubezpieczeniowe wyliczyły odszkodowanie z OC sprawcy wypadku według cen części nieoryginalnych, mimo że uszkodzone części, które należało wymienić, były wykonane przez producenta pojazdu.

Jak pisze rzecznik w uzasadnieniu pytania prawnego, jest to powszechną praktyką. Pewne odstępstwo dotyczy rozliczenia szkody w pojazdach stosunkowo nowych (do 3 lat) i będących na gwarancji producenta. Wprawdzie firmy ubezpieczeniowe stosują w kosztorysach naprawy takich aut ceny części oryginalnych, ale pomniejszają odszkodowanie o amortyzację związaną z wiekiem pojazdu. "Stopień amortyzacji ustalany jest przy tym w sposób całkowicie dowolny" - zauważa rzecznik.

Firmy ubezpieczeniowe tłumaczą swoją praktykę przepisami unijnymi i polskimi mającymi na celu ochronę konkurencji w sektorze pojazdów samochodowych. Aktualnie są to: rozporządzenie Rady Ministrów z 8 października 2010 r. (Dz.U. nr 198, poz. 1315) i rozporządzenie Komisji Europejskiej z 27 maja 2010 r. w sprawie stosowania art. 101 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu UE do kategorii porozumień wertykalnych i praktyk uzgodnionych w sektorze pojazdów silnikowych.

Z przepisów tych wynika podział części zamiennych na: oryginalne, pochodzące bezpośrednio od producenta pojazdów (z jego logo); oryginalne części zamienne niepochodzące bezpośrednio od niego, ale produkowane w oparciu o jego specyfikacje i normy; części zamienne o porównywalnej jakości; inne nieoryginalne zamienniki.

W świetle tych przepisów producenci oryginalnych części zapasowych nie mogą ograniczać prawa dystrybutorów i autoryzowanych warsztatów do handlu i wykorzystywania do napraw części zapasowych o porównywalnej jakości, od wybranego przez nich dowolnie wytwórcy. Zakazane jest też ograniczanie prawa dystrybutorów i zakładów autoryzowanych do sprzedawania części zapasowych niezależnym osobom zajmującym się naprawami.

Firmy ubezpieczeniowe powołują się też na własną interpretację art. 363 par. 1 oraz art. 361 par.2 kodeksu cywilnego. Według pierwszego z tych przepisów, jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, to wysokość odszkodowanie powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia cen z innej chwili. Wedle drugiego przepisu, odszkodowanie obejmuje rzeczywiste straty, które poszkodowany poniósł, i korzyści, jakie mógłby osiągnąć, gdy by mu szkody nie wyrządzono.

Co do tego, czy poszkodowany może domagać się z OC sprawcy zwrotu kosztów części oryginalnych nie ma zgody w orzecznictwie sądowym, także Sądu Najwyższego. Niektóre sądy aprobują praktykę ustalania wysokości odszkodowań wyłącznie według cen części alternatywnych.

Rzecznik w uzasadnieniu pytania prawnego stwierdza, że spotyka się z powszechną krytyką jakości części nieoryginalnych. Uważa, iż przepisy o ochronie konkurencji w sektorze pojazdów samochodowych nie mogą być prawną podstawą ustalania wysokości odszkodowania według cen takich części, jeśli poszkodowany nie wyraził zgody na ich użycie w miejsce uszkodzonych części oryginalnych. Jedyną taką podstawą są przytoczone tu przepisy kodeksu cywilnego.

Rzecznik wskazał w uzasadnieniu pytania prawnego wiele orzeczeń, w których SN potwierdził, że poszkodowany ma prawo do ustalania wysokości odszkodowania według cen części oryginalnych pochodzących od producenta, jeśli takie zostały w wypadku niszczone. Zaznaczył, iż w pełni podziela ten pogląd.

Termin posiedzenia, na którym SN rozpatrzy pytanie prawne nie został jeszcze wyznaczony.
×

DALSZA CZĘŚĆ ARTYKUŁU JEST DOSTĘPNA DLA SUBSKRYBENTÓW STREFY PREMIUM PORTALU WNP.PL

lub poznaj nasze plany abonamentowe i wybierz odpowiedni dla siebie. Nie masz konta? Kliknij i załóż konto!

SŁOWA KLUCZOWE I ALERTY

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu

Podaj poprawny adres e-mail
W związku z bezpłatną subskrypcją zgadzam się na otrzymywanie na podany adres email informacji handlowych.
Informujemy, że dane przekazane w związku z zamówieniem newslettera będą przetwarzane zgodnie z Polityką Prywatności PTWP Online Sp. z o.o.

Usługa zostanie uruchomiania po kliknięciu w link aktywacyjny przesłany na podany adres email.

W każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania newslettera i innych informacji.
Musisz zaznaczyć wymaganą zgodę

KOMENTARZE (0)

Do artykułu: Czy firma ubezpieczeniowa musi płacić jak za części oryginalne?

NEWSLETTER

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.

Polityka prywatności portali Grupy PTWP

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!